top of page

Jouw telefoon een grote bron van stress? Met deze drie stappen is dat verleden tijd.

Foto van schrijver: Charlie TrommelenCharlie Trommelen

Bijgewerkt op: 10 jan 2021

Je kent ze wel, die rode bolletjes bij een app om aan te geven dat er iets nieuws is; de notificaties. Voor vrijwel iedereen een bron van stress. En dat is niet zo gek als je kijkt naar hoe onze hersenen geprogrammeerd zijn. Het zijn 'psychologische speelbolletjes' die maken dat je steeds weer naar je mobiel grijpt. Zodra er een rood bolletje verschijnt, willen jouw hersenen actie ondernemen. En daar maken de app-makers dankbaar gebruik van. Jammer dat we precies daar zo'n stress van krijgen.


Voordat we overgaan tot de oplossing vind ik het fijn om nog even uit te leggen waarom die notificaties dan voor stress zorgen. Want neem het alsjeblieft niet op mijn blauw-groene ogen van me aan dat dit werkt. De oplossing van een probleem begint bij begrijpen waarom het een probleem is.


Het rode bolletjes-effect

Ik noem het ook wel het rode-bolletjes effect. Maar in de Psychologie refereren ze aan het Zeigarnik-effect. Dit effect stelt dat mensen de neiging hebben om onvoltooide of onvolledige taken beter te onthouden dan voltooide taken. En zonder te diep in te gaan op alle processen die spelen bij het geheugen en onze hersenen is dit een hele interessante. Dit effect heeft namelijk niet alleen invloed op het geheugen op de korte termijn. Onvoltooide taken zoals doelen die we nog moeten bereiken kunnen gedurende langere tijd in onze gedachten binnendringen.


Bluma Zeigarnik suggereerde dat als een taak niet wordt voltooid, onderliggende cognitieve spanning ontstaat.

En dat is nu precies het probleem. Het vereist namelijk nogal wat mentale inspanning om de taak vers in het geheugen te houden. Als je dit allemaal snapt is het niet verrassend dat hoe meer je in het kortetermijngeheugen probeert te houden, hoe harder je moet werken om het op orde te krijgen.


Tot dat de taak voltooid is zullen we dus mentale inspanning leveren. En deze inspanning, ofwel cognitieve spanning, kost energie. Stress is een ander woord voor spanning. Dus een simpel rekensommetje leert ons: veel rode bolletjes in ons scherm = veel mentale inspanning = cognitieve spanning = stress.


De kunst van het anders zijn

Waarom doen app makers dit dan? Willen ze ons een burn-out in helpen? Nee natuurlijk niet. De reden van dit bolletje is dat het wérkt. Het trekt je aandacht. In de Psychologie hebben ze dit effect (hoe kan het ook anders) een naam gegeven. Het Von Restorff effect.


Dit effect, ofwel isolatie-effect, voorspelt dat wanneer er meerdere vergelijkbare objecten aanwezig zijn, degene die het meest van de rest verschilt, beter wordt onthouden.

Kortom: het geen wat anders is, en dus opvalt, kun je beter onthouden. Dit is de simpele reden voor de rode notificatie bolletjes. Het is een vraag om aandacht. Er is iets nieuws en dat vereist een actie.


Zet deze drie stappen en je telefoon word weer je vriend

Allemaal leuk en aardig. Maar hoe kom je er vanaf. Want stress om rode bolletjes, dat is niet fijn. Dus hier komen de drie stappen naar stress verminderend telefoongebruik.


1) Zet je meldingen uit

Het klinkt misschien eng, of wellicht wist je niet eens dat het kon. Maar zet je meldingen uit. In ieder geval van apps waar je echt niet iedere minuut van de dag actief op hoeft te zijn. Het gebrek aan controle kan ervoor zorgen dat je je onrustig voelt. Uiteraard moet dit niet dezelfde stress opleveren. Maar probeer het eens. De onrust verdwijnt na een tijd, en je zult merken dat je meer rust en ruimte overhoud in je hoofd.


Voor m'n moeder, en alle mensen die niet weten waar je precies deze meldingen uitzet: hieronder een beschrijving voor iOS. Omdat ik niet weet hoe het werkt op Android, maar een simpele zoektocht via Google levert je vast een hoop resultaten op.



2) Kies ervoor om alleen de apps op je begin scherm te zetten die je écht belangrijk vindt.

Je smartphone heeft niet voor niets de functie om meerdere schermen te maken met apps. De meeste mensen zetten alles op hun beginscherm. Maar voor je stressbrein is het veel fijner om die meerdere pagina's echt in te zetten en je beginscherm voornamelijk te gebruiken voor de jouw go-to apps. Hierdoor hou je letterlijk & figuurlijk ruimte over.



3) Plan momenten in op je dag waarop je de apps opent en actie onderneemt.

Last but not least! Want als je de bovenstaande stappen namelijk hebt gevolgd kun je wel eens die boze tante op bezoek krijgen omdat je niet hebt gereageerd, of je baas omdat je mails vergeet te beantwoorden. Alle gekheid op een stokje, het is belangrijk om op gezette tijden je apps te checken. Bijvoorbeeld drie keer per dag. 's ochtends, na de lunch en na het avondeten. Maar zo'n indeling is natuurlijk super persoonlijk.


Take-away: notificaties zijn er niet voor niets. Ze willen je aandacht sturen naar een actie. Er is iets te zien, lezen, doen of horen. Iemand wil iets van je. En dat mág, alleen dan wel op jouw moment, als het jou uitkomt. En niet de hele dag door 😄.


Meer lezen over het Zeigarnik effect? Bekijk onderstaande video.



37 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven

Коментарі


VitamineC Coaching | vitaminecharlie@gmail.com

KVK: 77729390 | BTW: NL003237905B56 | Utrecht

© 2022 by VitamineC Coaching. Fotografie: Anne van Zantwijk

VESB-Logo_wit_v3_bottom-300x110.png
  • Instagram - White Circle
  • LinkedIn - White Circle
bottom of page